Uninterruptible Power Supply (UPS) คืออะไร? สำคัญแค่ไหนในยุคดิจิทัล

ปัญหาไฟดับ ไฟตก หรือไฟกระชาก อาจเกิดขึ้นได้ตลอดเวลาโดยไม่ทันตั้งตัว ส่งผลให้ข้อมูลสำคัญสูญหาย อุปกรณ์ไฟฟ้าเสียหาย หรือธุรกิจต้องหยุดชะงักอย่างไม่คาดคิด หนึ่งในตัวช่วยสำคัญที่เข้ามาปกป้องความเสียหายเหล่านี้ก็คือ Uninterruptible Power Supply (UPS) หรือเครื่องสำรองไฟ ซึ่งกลายเป็นอุปกรณ์พื้นฐานที่ทุกองค์กรและบ้านเรือนควรมีติดตั้งไว้ ไม่เพียงแต่ช่วยสำรองไฟชั่วคราวเท่านั้น แต่ยังช่วยให้ระบบและอุปกรณ์ต่าง ๆ ปลอดภัยจากปัญหาไฟฟ้าทุกสถานการณ์ UPS จึงเป็นอีกหนึ่งหัวใจสำคัญของการปกป้องข้อมูลและสนับสนุนการดำเนินงานอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะเมื่อทุกกิจกรรมล้วนต้องพึ่งพาเทคโนโลยีและระบบไฟฟ้าอยู่เสมอ

Uninterruptible Power Supply (UPS) คืออะไร?

UPS หรือ Uninterruptible Power Supply คืออุปกรณ์ไฟฟ้าที่ทำหน้าที่สำรองพลังงานและควบคุมแรงดันไฟฟ้าให้กับอุปกรณ์ต่าง ๆ ในกรณีที่เกิดไฟฟ้าดับ ไฟตก หรือไฟกระชาก UPS จะเข้ามาช่วยจ่ายไฟสำรองทันทีโดยไม่เกิดการสะดุด อุปกรณ์ที่เชื่อมต่อกับ UPS จึงสามารถทำงานต่อเนื่องได้ชั่วขณะหนึ่งระหว่างรอไฟฟ้าปกติกลับคืนมา หรือระหว่างรอปิดระบบอย่างปลอดภัย

UPS แตกต่างจากเครื่องป้องกันไฟกระชาก (Surge Protector) ตรงที่นอกจากป้องกันแรงดันไฟฟ้าที่ไม่เสถียรแล้ว ยังมีแบตเตอรี่สำรองภายใน พร้อมสวิตช์ควบคุมอัตโนมัติ ทำให้มั่นใจได้ว่าอุปกรณ์สำคัญจะไม่ถูกตัดไฟกะทันหัน ทั้งยังช่วยลดความเสียหายที่อาจเกิดกับข้อมูลหรือระบบต่าง ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

หลักการทำงานของ UPS

หลักการทำงานของ UPS คือการรับไฟฟ้าจากแหล่งจ่ายไฟหลัก เช่น ไฟบ้าน หรือไฟจากโรงงาน หากแหล่งจ่ายไฟหลักทำงานปกติ UPS จะชาร์จแบตเตอรี่สำรองไว้พร้อมใช้เสมอ เมื่อเกิดปัญหาไฟดับ ไฟตก หรือไฟกระชาก UPS จะสลับมาใช้พลังงานจากแบตเตอรี่ทันที โดยใช้วงจรอิเล็กทรอนิกส์ในการควบคุมการสลับแหล่งจ่ายไฟ เพื่อให้การจ่ายไฟไปยังอุปกรณ์ที่เชื่อมต่อเกิดความต่อเนื่องที่สุด นอกจากนี้ UPS ยังช่วยกรองสัญญาณรบกวนหรือแรงดันไฟฟ้าที่แปรปรวนก่อนเข้าสู่อุปกรณ์ ป้องกันปัญหาจากไฟฟ้าคุณภาพต่ำได้อย่างดี

ประเภทของ Uninterruptible Power Supply (UPS) ที่ควรรู้

การเลือก UPS ที่เหมาะสมต้องเข้าใจลักษณะและข้อดีข้อเสียของแต่ละประเภท เพื่อให้ตอบโจทย์ความต้องการในการใช้งานอย่างแท้จริง ปัจจุบัน UPS มี 3 ประเภทหลัก ได้แก่ Offline/Standby, Line-Interactive และ Online/Double-Conversion

Offline/Standby UPS

Offline หรือ Standby UPS คือ UPS ที่พบเห็นบ่อยในบ้านหรือสำนักงานขนาดเล็ก จุดเด่นคือมีขนาดเล็ก ราคาประหยัด และติดตั้งง่าย โดยจะทำงานเมื่อพบว่าไฟฟ้าขัดข้องเท่านั้น ปกติอุปกรณ์จะรับไฟโดยตรงจากแหล่งจ่ายไฟหลัก แต่เมื่อไฟดับ ระบบจะสลับมาใช้พลังงานจากแบตเตอรี่ภายในอย่างรวดเร็ว เหมาะกับอุปกรณ์ที่ไม่ได้ต้องการไฟสำรองต่อเนื่องยาวนาน เช่น คอมพิวเตอร์ส่วนบุคคล

Line-Interactive UPS

Line-Interactive UPS เหมาะสำหรับสำนักงานขนาดกลาง หรือองค์กรที่มีระบบเซิร์ฟเวอร์ โดยเพิ่มประสิทธิภาพในการปรับแรงดันไฟฟ้าให้เหมาะสมมากขึ้นกว่ารุ่น Offline สามารถปรับแรงดันอัตโนมัติเมื่อเกิดไฟตกหรือไฟเกินโดยไม่ต้องเปลี่ยนแหล่งจ่ายไฟเสมอไป ทำให้ช่วยยืดอายุแบตเตอรี่และอุปกรณ์ เหมาะกับธุรกิจที่ต้องการความเสถียรของระบบมากขึ้น

Online/Double-Conversion UPS

Online หรือ Double-Conversion UPS คือประเภทที่มีความปลอดภัยสูงสุด เหมาะสำหรับศูนย์ข้อมูล ดาต้าเซ็นเตอร์ หรืออุปกรณ์ที่ต้องการไฟฟ้าคุณภาพสูงตลอดเวลา ระบบนี้จะแปลงไฟฟ้ากระแสสลับ (AC) เป็นไฟฟ้ากระแสตรง (DC) แล้วแปลงกลับเป็น AC อีกครั้ง ก่อนส่งต่อให้อุปกรณ์ จึงมั่นใจได้ว่าไฟฟ้าที่ส่งออกจะนิ่งและปลอดภัยตลอดเวลา แม้เกิดปัญหาไฟฟ้าทุกประเภท

ทำไม UPS ถึงสำคัญ?

UPS ไม่ใช่แค่อุปกรณ์เสริม แต่กลายเป็นส่วนสำคัญขององค์กรในยุคดิจิทัลที่ทุกข้อมูลมีมูลค่า และทุกวินาทีมีความหมาย โดยความสำคัญของ UPS มีดังนี้

ป้องกันข้อมูลสูญหายจากไฟดับ

ไฟดับโดยไม่ทันตั้งตัวอาจทำให้ข้อมูลในคอมพิวเตอร์หรือเซิร์ฟเวอร์สูญหาย หรือไฟล์งานเสียหายได้ UPS จะช่วยให้มีเวลาบันทึกข้อมูลหรือปิดระบบอย่างถูกต้อง ลดโอกาสการสูญเสียไฟล์สำคัญ และช่วยรักษาความต่อเนื่องของงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ลดความเสียหายของอุปกรณ์ไฟฟ้า

อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์โดยเฉพาะเครื่องเซิร์ฟเวอร์ ฮาร์ดดิสก์ หรืออุปกรณ์ควบคุมต่าง ๆ เสี่ยงต่อความเสียหายหากถูกตัดไฟกะทันหันหรือเจอแรงดันไฟฟ้าที่ไม่เสถียร UPS จะช่วยกรองแรงดันไฟฟ้าให้คงที่ พร้อมจ่ายไฟสำรองในยามฉุกเฉิน ช่วยยืดอายุการใช้งานและลดค่าใช้จ่ายในการซ่อมหรือเปลี่ยนอุปกรณ์

สนับสนุนธุรกิจให้ดำเนินต่อเนื่องได้

ทุกวินาทีที่ธุรกิจหยุดชะงักเพราะไฟดับ หมายถึงโอกาสทางธุรกิจและรายได้ที่หายไป UPS เป็นเครื่องมือสำคัญที่ทำให้ระบบไอที ระบบธุรกรรม หรือระบบควบคุมการผลิตต่าง ๆ สามารถทำงานต่อเนื่องได้ ลดความเสี่ยงในการสูญเสียโอกาสทางธุรกิจและภาพลักษณ์องค์กร

อุตสาหกรรมไหนบ้างที่ควรใช้ UPS

แม้ว่า UPS จะมีประโยชน์กับทุกกลุ่มธุรกิจ แต่มีอุตสาหกรรมหลัก ๆ ที่ขาด UPS ไม่ได้เด็ดขาด ดังนี้

ธุรกิจไอทีและดาต้าเซ็นเตอร์

ธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับข้อมูล ระบบคลาวด์ หรือการประมวลผลข้อมูลขนาดใหญ่ ไฟดับหรือไฟตกแม้เพียงวินาทีเดียว อาจทำให้ข้อมูลสูญหาย หรือระบบล่มได้ UPS คืออุปกรณ์สำคัญที่ช่วยให้ระบบไอทีสามารถดำเนินงานได้ตลอดเวลา

โรงพยาบาลและหน่วยงานด้านสุขภาพ

ในโรงพยาบาล เครื่องมือแพทย์หรือระบบบันทึกข้อมูลผู้ป่วยจำเป็นต้องมีไฟฟ้าตลอดเวลา เพื่อป้องกันอันตรายต่อผู้ป่วย UPS ช่วยให้เครื่องมือยังทำงานได้ต่อเนื่อง ลดความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นจากไฟดับแบบไม่คาดคิด

อุตสาหกรรมการผลิตและโรงงานอัตโนมัติ

ในโรงงานผลิตอัตโนมัติที่ต้องพึ่งพาระบบควบคุมอัจฉริยะ การหยุดชะงักของไฟฟ้าอาจทำให้กระบวนการผลิตเสียหายหรือขาดทุน UPS ช่วยให้สายการผลิตเดินหน้าต่อได้ หรือมีเวลาสำหรับควบคุมระบบให้ปลอดภัย

วิธีการเลือกประเภท Uninterruptible Power Supply (UPS) ให้เหมาะกับการใช้งาน

การเลือก UPS ที่เหมาะสมกับการใช้งานแต่ละประเภทเป็นเรื่องสำคัญมาก เพราะหากเลือกไม่ตรงกับความต้องการ อาจทำให้ไม่ได้ประสิทธิภาพที่คาดหวัง หรือเกิดค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็น หลักการสำคัญอันดับแรกคือ การพิจารณากำลังไฟที่ต้องใช้ (วัดเป็นวัตต์หรือ VA) ควรเลือกขนาดของ UPS ให้รองรับโหลดของอุปกรณ์ที่ต้องการสำรองไฟทั้งหมดได้ รวมถึงเผื่อกำลังไฟไว้ประมาณ 20-30% เพื่อรองรับการขยายในอนาคต

นอกจากขนาดกำลังไฟแล้ว ควรคำนึงถึง ระยะเวลาสำรองไฟ (Backup Time) ว่าต้องการให้ระบบสามารถใช้งานต่อเนื่องได้กี่นาทีเมื่อเกิดไฟดับ ตัวอย่างเช่น สำหรับสำนักงานทั่วไป อาจต้องการสำรองไฟประมาณ 5-15 นาทีเพื่อปิดงานและปิดเครื่องอย่างปลอดภัย แต่ถ้าเป็นเซิร์ฟเวอร์หรือระบบสำคัญ อาจต้องการสำรองไฟนานขึ้น หรือเชื่อมต่อกับเครื่องปั่นไฟ

อีกปัจจัยหนึ่งคือ ประเภทของ UPS ที่เหมาะกับลักษณะงาน

• Offline/Standby UPS เหมาะกับคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลหรืออุปกรณ์สำนักงานขนาดเล็ก

• Line-Interactive UPS เหมาะกับออฟฟิศหรือธุรกิจขนาดกลาง ที่ต้องการความเสถียรมากขึ้น

• Online/Double-Conversion UPS เหมาะกับดาต้าเซ็นเตอร์ โรงพยาบาล หรือโรงงานอุตสาหกรรมที่ต้องการไฟฟ้าคุณภาพสูงและต่อเนื่อง

สุดท้าย อย่าลืมเลือกแบรนด์ที่น่าเชื่อถือ มีบริการหลังการขายที่ดี และรองรับการดูแลบำรุงรักษาระยะยาว เพื่อความมั่นใจว่า UPS จะช่วยปกป้องอุปกรณ์และข้อมูลของคุณได้อย่างแท้จริง

Uninterruptible Power Supply (UPS) จาก ชไนเดอร์ อิเล็คทริค

ชไนเดอร์ อิเล็คทริค (Schneider Electric) เป็นผู้นำระดับโลกด้านโซลูชันพลังงานและระบบอัตโนมัติ โดยมีผลิตภัณฑ์ UPS หลากหลายรุ่นที่ตอบโจทย์ทุกความต้องการ ตั้งแต่การใช้งานในบ้าน สำนักงานขนาดเล็ก ไปจนถึงศูนย์ข้อมูลและอุตสาหกรรมขนาดใหญ่

กลุ่มผลิตภัณฑ์ UPS ที่โดดเด่น

• Smart-UPS: เหมาะสำหรับเซิร์ฟเวอร์ ระบบเครือข่าย และอุปกรณ์สำคัญอื่น ๆ มีให้เลือกทั้งรุ่น Line-Interactive และ Online พร้อมฟีเจอร์การจัดการพลังงานอัจฉริยะ เช่น การชาร์จแบตเตอรี่อัจฉริยะ และการแจ้งเตือนล่วงหน้า

• Easy UPS: ออกแบบมาเพื่อธุรกิจขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ติดตั้งง่าย ใช้งานสะดวก และบำรุงรักษาง่าย มีทั้งรุ่น 1 เฟสและ 3 เฟส เช่น Easy UPS 1 Ph On-Line และ Easy UPS 3S ที่รองรับการใช้งานในสภาพแวดล้อมที่มีไฟฟ้าไม่เสถียร

• Galaxy Series: เหมาะสำหรับศูนย์ข้อมูลขนาดกลางถึงขนาดใหญ่และการใช้งานในอุตสาหกรรม มีประสิทธิภาพสูงและสามารถปรับขนาดได้ เช่น Galaxy VS, Galaxy VM และ Galaxy VL ที่รองรับการใช้งานตั้งแต่ 10 ถึง 500 kW

• Symmetra PX: UPS แบบโมดูลาร์ที่สามารถปรับขนาดได้ตามความต้องการ เหมาะสำหรับศูนย์ข้อมูลและสถานที่ที่ต้องการความต่อเนื่องของพลังงานสูง

นอกจาก Uninterruptible Power Supply (UPS) ที่ชไนเดอร์ อิเล็คทริค (Schneider Electric) ยังมีอุปกรณ์และโซลูชั่นด้านไฟฟ้าและพลังงานอีกมากมาย ไม่ว่าจะเป็น Circuit Breakers, Contactors, Energy Monitoring, Gas Insulated Switchgear, Miniature Circuit Breaker, Network Racks, Push Button Switch  และอื่นๆ อีกมากมาย สามารถเลือกชมผลิตภัณฑ์ได้ที่เว็บ www.se.com หรือ ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมกับทางศูนย์บริการลูกค้าสัมพันธ์ ได้เลย

ติดตามเรื่องราวดี ๆ จาก ชไนเดอร์ อิเล็คทริค ได้ที่

เว็บไซต์: www.se.com

Facebook: Schneider Electric

Instagram: schneiderelectric_th

LinkedIn: Schneider Electric

Lazada: Schneider Electric

Shopee: Schneider Electric official

LINE Official: ชไนเดอร์ อิเล็คทริค